Spaas Kaarsen is familiebedrijf van het jaar

Proficiat aan Spaas Kaarsen voor de Family Business Award ! Horsten International is vereerd om reeds sinds 2005 te mogen samenwerken met dit fantastische Belgische familiebedrijf. 

• Meer informatie over Spaas Kaarsen: www.spaas.be. 
• Meer informatie over de samenwerking tussen Horsten International en Spaas Kaarsen sinds 2005: https://www.horsten.be/client/6/spaas-candles-nv/

Hieronder vinden jullie 2 persartikels die gepubliceerd werden in ‘De Tijd’:

https://www.tijd.be/ondernemen/management-ondernemerschap/spaas-kaarsen-is-familiebedrijf-van-het-jaar/10375391

SPAAS KAARSEN IS FAMILIEBEDRIJF VAN HET JAAR

De Limburgse, familiale kaarsenproducent Spaas, in handen van Ben en Sarah Spaas, is dinsdagavond gelauwerd met de Family Business Award. Hij volgt de kaart- en bordspellenfabrikant Cartamundi op.

De onderscheiding werd voor de achtste keer uitgereikt door EY, in samenwerking met FBN Belgium, Guberna, BNP Paribas Fortis en Mediafin. De jury, voorgezeten door Guido Vanherpe, de CEO van La Lorraine Bakery Group, loofde Spaas Kaarsen onder meer voor ‘zijn voorbeeldfunctie in eenduidig leiderschap, strategie en duurzaam ondernemerschap’. Gaasch Packaging en Nelissen Steenfabrieken waren de andere finalisten.

Spaas bestaat al bijna 170 jaar. Nauwelijks 23 jaar na het ontstaan van België, in 1853, begon Jan-Hendrik Spaas, de betovergrootvader van Ben en Sarah, in het Limburgse Hamont met een wasblekerij. Die verkocht de was aanvankelijk voor de productie van religieuze kaarsen. Later ging de familie Spaas zelf kaarsen maken, ook voor de seculiere markt. Spaas wordt vandaag geleid door Ben en Sarah Spaas, broer en zus van de vijfde generatie, die ook elk voor de helft aandeelhouder zijn.

Het uitkopen van een twintigtal aandeelhouders van de vierde generatie in de jaren 90 vergde een zware externe financiering, die zich uitstrekte over meer dan tien jaar. Daardoor kwam de kaarsenmaker eind jaren 90 voor 49 procent in handen van ibel, de investeringsvennootschap van de holding Cobepa. In 2004 namen de familie Spaas en de Limburgse Investeringsmaatschappij LRM de ibel-aandelen over. 

Visionair

In dat jaar volgde Ben ook zijn vader op als CEO, na enkele jaren van diverse inloopfuncties. Uiteindelijk, in 2010, werd Spaas weer voor 100 procent een familiebedrijf. ‘Net op het moment dat wij het samen konden voortzetten. Onze vader is daar visionair geweest’, zeggen Ben en Sarah Spaas, respectievelijk CEO en sales manager van het Hamontse bedrijf.

Met 92 miljoen euro omzet in 2021 behoort Spaas Kaarsen tot de Europese top in zijn niche, het gevolg van een doorgedreven automatisering en exportgedrevenheid, die sinds 2001, met de intrede van de vijfde generatie, op volle toeren kwamen.

https://www.tijd.be/ondernemen/consumentengoederen/het-is-een-stille-wens-dat-onze-kinderen-in-het-bedrijf-komen/10375525

HET IS EEN STILLE WENS DAT ONZE KINDEREN IN HET BEDRIJF KOMEN

Ben Spaas stapte twintig jaar geleden in het familiale kaarsenbedrijf, acht jaar geleden volgde zijn zus Sarah. Ze maakten van Spaas een Europese topspeler in zijn niche en kregen daar gisteren de Family Business Award voor. ‘Vader was zo visionair alle andere familietakken uit te kopen.’

Sarah Spaas (50) steekt vijf kaarsen aan in het midden van een lange tafel in een verder zakelijke, functionele vergaderruimte. ‘Het maakt elke ontvangst of ontmoeting toch wat specialer’, zegt ze, terwijl Ben Spaas (49) mee aanschuift. Broer en zus zijn als lid van de vijfde generatie de enige aandeelhouders van Spaas, het Hamontse bedrijf dat in België marktleider is in de productie van kaarsen. De voorbije jaren stoottte het Europees door tot de top drie in die niche.

Precies in de rust en de gezelligheid die mensen in kaarsen vinden, ligt de sterke groei van Spaas. Bijna 170 jaar geleden en in de decennia daarna, toen Hendrik Jan Spaas de oude brouwerij De Posthoorn ombouwde tot een wasblekerij, waren kaarsen religieus of functioneel van aard.

Profiel Spaas Kaarsen

• Een van de grootste kaarsenmakers van Europa, zowel onder eigen merk als private label, in het Limburgse Hamont.
• Opgericht: in 1853 door Hendrik Jan Spaas.
• Leiding: Ben Spaas is sinds 2004 CEO, in 2014 versterkte zijn zus Sarah het bedrijf als salesmanager. Beiden zijn telgen van de vijfde generatie.
• Omzet: 92 miljoen euro (2021), dit jaar meer dan 100 miljoen euro.
• Aantal werknemers: 320.

Pas sinds eind jaren 60 liggen kaarsen ook in supermarkten, decoratiewinkels en tuincentra. Dit jaar hopen broer en zus, die nog de enige aandeelhouders zijn, de kaap van 100 miljoen euro omzet te ronden. Die bedroeg in 2011 nog maar 62 miljoen.

De kaarsenmaker kwam eind jaren 90 voor bijna de helft in handen van Ibel, de investeringsvennootschap van de holding Cobepa. In 2004 namen de familie Spaas en de Limburgse investeringsmaatschappij LRM de Ibel-aandelen over. Nog in dat jaar volgde Ben zijn vader op als CEO, en zette hij vol in op massaproductie, automatisering, marketing en export. In 2010, werd Spaas weer voor 100 procent een familiebedrijf. ‘Die externe financiering had vader nodig om de twintig aandeelhouders die er in de jaren 90 nog waren uit te kopen’, blikt Sarah Spaas terug. ‘Die visionaire zet heeft ons veel discussies over de strategie van het bedrijf bespaard – een luxe.’

Wisten jullie als kind wat in het familiebedrijf reilde en zeilde?

Ben Spaas: ‘Niet zo, eigenlijk. Als kind kwamen we wel in de fabriek. We speelden er verstoppertje, of reden er met de heftrucks, iets wat vandaag absoluut niet meer kan vanwege de veiligheid. Maar we amuseerden ons. En we deden er vakantiejobs.’

‘Eén gebeurtenis zal ik nooit vergeten: de brand in de jaren 80 – ik was acht jaar. Ik zat in de klas en zag door het raam een zwarte rookpluim boven het dorp omhoog cirkelen. Dat kon alleen de bandencentrale zijn, of ‘de Kerse’, zoals de kaarsenmakerij in het dialect werd genoemd. Het bleek het laatste. Toen waren we plots wel heel sterk met het bedrijf verbonden.’

Sarah Spaas: ‘Toen we die avond thuiskwamen, was de sfeer heel bedrukt. Mama huilde, papa liep zenuwachtig regelingen te treffen. Jarenlang nog schoot ik in een angstkramp als ik in het dorp een sirene hoorde.’

Wanneer begon het in jullie hoofd te spelen om in het familiebedrijf te komen werken?

Ben Spaas: ‘Misschien sluimerde het al toen ik voor de studies handelsingenieur koos. Ik wilde wel eerst ergens anders ervaring opdoen. Ik heb eerst enkele jaren gewerkt als verkoper bij het kopieerapparatenbedrijf Xerox, en daarna vier jaar bij een bedrijf in de fast moving consumer goods. Die jaren was het familiebedrijf ver weg uit mijn hoofd. In 2001 heeft mijn vader gevraagd of ik productmanager wilde worden bij Spaas. In 2005 heb ik het roer van hem overgenomen en werd hij voorzitter van de raad van bestuur.’

‘Anders dan veel anderen had onze vader geen probleem om het bedrijf los te laten. Misschien heeft hij me zelfs iets te veel vrijgelaten. Ik ben die eerste vijf jaar veel op mijn bek gegaan.’ (lacht)

Sarah Spaas: ‘Net na mijn studies rechten ben ik enkele jaren in het bedrijf komen werken, in het atelier in Anderlecht, waar een 15-tal mensen met de hand artisanale kaarsen maakten. Dat was een heftige leerschool. Ik heb die zaak na drie jaar moeten sluiten. Het was hard om iedereen – op mijn 25ste – te moeten ontslaan.’

‘Ik ben dan voor SCA gaan werken, de Zweedse producent van Tena-incontinentiemateriaal en Edet-toiletpapier. Daar heb ik in 16 jaar veel geleerd over sales, customer services en retail. Toen mijn broer me in 2014 vroeg om toch in het familiebedrijf te komen, was ik verrast, ik wist zelfs niets van een vacature.’

Hoe is het om samen het bedrijf te leiden?

Sarah Spaas: ‘Het is een enorm voordeel elkaar door en door te kennen. We hebben geen broers of zussen, en al sinds heel jong zijn we twee handen op één buik. We hebben ook samen in Leuven op kot gezeten. Dat maakt onze band heel sterk, nog los van het bedrijf. Het deed me ook twijfelen toen Ben me vroeg om in het bedrijf te komen werken. Zouden zakelijke meningsverschillen onze band niet kapotmaken? Maar nu weten we dat niets of niemand ooit tussen ons zal komen staan.’

Broers en zussen maken toch ook ruzie. Waarover gaat dat dan bij jullie?

Ben Spaas: ‘Meningsverschillen zijn er uiteraard, maar slaande deuren nooit. Meestal gaat het over operationele zaken. Sarah zal meer vanuit de klant denken, ik vanuit de fabriek. Moeten we een bepaalde kaarsencollectie echt in dertig kleuren hebben? Dat kost een pak geld en is productietechnisch een pain in the ass.’

Sarah Spaas: ‘Ja, zeg ik dan, bepaalde klanten verwachten dat. (lacht) We hebben beiden een sterke persoonlijkheid, maar we zijn ook heel open tegen elkaar. Het is zelfs goed dat dingen benoemd worden, anders blijft dat sluimeren.’

Als CEO en salesmanager staan jullie in een hiërarchische positie tot elkaar, terwijl jullie als aandeelhouder elk 50 procent hebben. Wringt dat nooit?

Ben Spaas: ‘Die functietitels hebben gewoon te maken met de rol waarin we het beste functioneren. Ik heb veel ervaring met verschillende geledingen van het bedrijf, zodat ik het overzicht behoud. Sarah is sociaal vaardig, empathisch en extravert. Zij is het perfecte gezicht van het bedrijf bij klanten. Ik weet dat ze niet gelukkig zou zijn in een labo of op de financiële dienst.’

Sarah Spaas: ‘Ben zit al veel langer in het bedrijf en was al CEO toen ik instapte. Wie ben ik dan om daarnaast CEO te worden? Dat zou ook vreemd zijn tegenover de medewerkers. Doordat hij veel functies heeft doorlopen, kan hij over alles meepraten: commercieel, financieel, productietechnisch. Hij zet de lijnen uit en houdt die ook aan. Tegelijk denk ik dat het vaak eenzaam is aan de top. Dan is het goed een klankbord te hebben bij iemand die je 100 procent kan vertrouwen.’

Hoe loopt de scheidingslijn tussen directie en aandeelhouders?

Ben Spaas: ‘Sarah is bestuurder, als vertegenwoordiger van de familie. Ze beslist mee over belangrijke strategische lijnen. Ik zit ook in de raad van bestuur, maar als gedelegeerd bestuurder-CEO, die verantwoording moet afleggen aan het bestuur. Vader is voorzitter. En er zijn nog drie onafhankelijke bestuurders en de financieel directeur.’

Sarah Spaas: ‘Het zou vreemd zijn dat ik niet zou weten dat er een productielijn bijkomt. Maar ik moet niet alle operationele beslissingen kennen, laat staan dat ik daarover mijn zeg moet hebben. Ik ben ook te weinig in huis.’

Een bloeiend bedrijf betekent altijd een bepaald vermogen. Hoe kijken jullie en jullie kinderen naar dat familiefortuin?

Ben Spaas: ‘Tja, dat heeft me nooit beziggehouden. Wat wel sluimerde, is of ik er vroeg of laat niet moest instappen. Zodra je erin zit, wordt die overdracht van de aandelen geregeld en ben je plots eigenaar. Vanaf dan ben je vooral bezig met het bedrijf sterker te maken. En zo wordt dat bedrijf vanzelf meer waard. Onze kinderen zijn nog iets te jong om daarmee bezig te zijn. Ik denk niet dat ze het zien als een berg kapitaal.’

Sarah Spaas: ‘Door onze betrokkenheid maken we lange dagen. Ik denk dat ze vooral dat zien. De boel verkopen en ergens op een eiland onder een parasol gaan zitten, dat zit niet in ons.’

Ben Spaas: ‘Het liefst willen we het bedrijf ooit overdragen aan de zesde generatie. Dan heeft die er baat bij dat het sterk staat. Maar dat geldt ook als het misschien toch verkocht zou worden.’

Dromen jullie ervan dat de kinderen in het bedrijf stappen?

Sarah Spaas: ‘Dat is toch een stille wens, ja. Een 170 jaar oud bedrijf is uniek. Het zou dus raar zijn als het plots zou stoppen.’

Ben Spaas: ‘Mijn kinderen zijn 16 en 18 jaar, die van Sarah 19 en 22. Het is stilaan tijd om na te denken hoe we de overdracht gaan regelen. Je doet dat beter in alle rust, dan onder tijdsdruk.’