Heropleving van joint ventures met Chinese bedrijven?

De economische onzekerheid en de aanhoudende geopolitieke uitdagingen hebben veel investeerders ertoe aangezet om opnieuw joint ventures op te zetten met een Chinees bedrijf, voor de Chinese markt, maar in toenemende mate ook voor globale expansie.

Een historisch perspectief

Na de opening van China eind jaren zeventig waren joint ventures vanwege wettelijke vereisten vaak de enige investeringskeuze voor buitenlandse investeerders. Na verdere economische hervormingen in de jaren tachtig en negentig bleven joint ventures de meest populaire investeringsvorm in China, waarbij buitenlandse ondernemingen het meerderheidsaandeel voor hun rekening namen en veel Chinese bedrijven staatsbedrijven waren. Voorbeelden van succesvolle Chinees-Belgische joint ventures in de jaren tachtig zijn Shanghai Bell (nu Alcatel-Lucent) en Xi’an Janssen.

In het begin van de jaren 2000 en door het Chinese lidmaatschap van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) in 2001 was er een opmerkelijke verschuiving in de dynamiek van Chinees-buitenlandse joint ventures. China verbond zich ertoe om zijn markten te liberaliseren, handelsbelemmeringen te verminderen en een gelijker speelveld te creëren. Dit leidde tot meer concurrentie en een stijgende populariteit van ondernemingen die volledig in buitenlandse handen zijn, waardoor buitenlandse bedrijven meer autonomie en flexibiliteit kregen. Ook KMO’s begonnen steeds vaker in China te investeren.

Vanaf 2010 was China de op één na grootste economie ter wereld geworden en waren de investeringskosten, zoals arbeidskosten, grond en infrastructuur, aanzienlijk gestegen. Bijgevolg zijn veel Belgische of Europese bedrijven hun producten uit China gaan sourcen of beschouwen ze China als een potentiële exportmarkt voor hun producten. Als ze besloten een juridische entiteit in China op te zetten, werd de voorkeur gegeven aan een onderneming die volledig in buitenlandse handen was en uitsluitend verkoop- en marketingactiviteiten deed, en dus niet aan productie. Van 2019 naar 2020 daalde het aantal joint ventures in China zelfs met ruim 50%.

_{Ondertekeningsceremonie van Xi’an Janssen (Dr. Paul Janssen in het midden en Joos Horsten rechts)}

Recente trends

De recente economische crisis heeft omstandigheden gecreëerd die steeds meer de voorkeur geven aan joint ventures, omdat zij een voordeel bieden bij het betreden van markten met zware wettelijke beperkingen, zoals China. Bovendien heeft de hoge mate van marktonzekerheid het bedrijfsmodel van de joint venture aantrekkelijker gemaakt. Joint ventures vergen minder initiële investeringen en kunnen worden opgezet met een duidelijk exitmechanisme in gedachten.

Joint ventures brengen ongetwijfeld problemen en uitdagingen met zich mee, en stellen de buitenlandse investeerder bloot aan risico’s zoals het verlies van intellectuele eigendom en de strijd om controle over het bedrijf. Ondanks de vele vooroordelen en zelfs angst van buitenlandse bedrijven om een joint venture met een Chinees bedrijf aan te gaan, is echter nog steeds ruim 90% van de joint ventures, minder dan 15 jaar oud, actief in China.

Een groot deel van het succes van een joint venture in China hangt samen met het vinden van de juiste partner. Westerse bedrijven die joint ventures in China willen aangaan, moeten rekening houden met de bijzonderheden van de Chinese markt en de tijd nemen om de markt- en bedrijfscultuur te begrijpen. Bovenal moeten buitenlandse investeerders de tijd nemen om te beoordelen of hun potentiële partner dezelfde doelstellingen heeft, over de noodzakelijke zakelijke capaciteiten beschikt en betrouwbaar is.

Chinees-buitenlandse joint ventures buiten China.

Naast de strategische voordelen van een joint venture voor business development op de Chinese markt zijn de afgelopen jaren ook de mogelijkheden voor wereldwijde business development toegenomen. Samenwerking met Chinese bedrijven kan ook deuren openen naar globale expansie door gebruik te maken van de sterke punten van zowel de buitenlandse als de Chinese partner. Via de netwerken en toeleveringsketens van de partners in hun respectieve thuismarkten kunnen joint ventures deze bedrijven toegang bieden tot nieuwe markten, financiering en technologische expertise, evenals tot een hogere innovatiesnelheid.

Tot slot impliceert de beslissing om een joint venture op te richten met een Chinees bedrijf een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen. De economische situatie, zowel in een internationale context als in China zelf, speelt een belangrijke rol bij de uiteindelijke beslissing. Bedrijven moeten grondig marktonderzoek, risicobeoordelingen en due diligence uitvoeren om weloverwogen keuzes te maken die aansluiten bij hun strategische doelstellingen en risicotolerantie.

Met kantoren in China en België heeft Horsten International tientallen jaren ervaring in het begeleiden van Belgische en Europese bedrijven bij het opzetten van joint ventures in China. Neem contact met ons op als je je investeringsmogelijkheden in China vrijblijvend met ons wil bespreken.